| beņḑ *102 s timukas ▫ bende Mk6.27 |
buņț *102 s punt, kimp ▫ saišķis, kūlītis, bunte - lāngad|buņț lõngapunt ▫ dzijas saišķis; pīrgõd|buņț pirrukimp ▫ skalu bunte; tȭrõks|buņț tõrvasekimp ▫ darvainu skalu bunte; vȱlgõd|buņț õlepunt ▫ salmu kūlītis
- Buņț, midēgõd pǟgiņ ku’bsõ. Punt, midagi palju koos. ▫ Bunte, kaut kas daudz kopā. Piškīz āinadviedām ka nutāb buņțõks. Väikest heinakoormat ka nimetatakse kimbuks. ▫ Mazu siena vezumu arī sauc par bunti. 86a34
|
ilmõ|sītõ *102 adj ilmsüütu ▫ nevainīgs - ilmõsītõ rištīng ilmsüütu inimene ▫ nevainīgs cilvēks
|
kaņț *102 s
(a) kant, serv ▫ mala, kante - Istā ra’j kaņț pǟl! Istu tooli serva peale! ▫ Apsēdies uz krēsla malas! Sa valīzt vietā i’ļ glǭz kaņț. Sa valasid vett üle klaasi ääre. ▫ Tu pārlēji ūdeni pār glāzes malu. Mä’d nīt u’m jo’ug kaņțš. Meie heinamaa on jõe kandis. ▫ Mūsu pļava ir upes malā. KK78
(b) pool ▫ puse - kummiš kaņțšõ kummalgi pool ▫ abās pusēs
- Kust kaņțõ mī’ed tēg ūot? ~ Kust kaņțšt mī’ed tēg ūot? Kust kanti mehed te olete? ~ Kust kandist mehed te olete? ▫ Kuras puses vīri jūs esat? Tūļ u’m kīerõn mie’r kaņțõ. Tuul on keeranud mere poole. ▫ Vējš ir iegriezies jūras pusē.
|
| kilo¦vat|stuņḑ *102 s kilovatt-tund ▫ kilovatstunda |
| lāngad|buņț *102 s lõngapunt ▫ dzijas saišķis |
| loņț *102 s tõrvik ▫ lāpa Jh18.3 |
| maŗț|saņț *102 s mardisant ▫ Mārtiņdienas ķekatnieks (folkl.) = maŗț, māŗțõd|ajāji |
mȯļḑ *102 s mold ▫ sile, mulda - ǭ’rõnd|mȯļḑ pesuküna ▫ drēbju mulda; sigād|mȯļḑ seamold ▫ cūkas sile
|
| niŗț *102 s nirk ▫ zebiekste (Mustela nivalis) 79/3 |
nǭ’võ|stuņḑ *102 s surmatund ▫ nāves stunda - Ma mǟ’dlõb sīnda pierīz nǭ’võstuņd sǭņõ. Ma mäletan sind viimse surmatunnini. ▫ Es atcerēšos tevi līdz pēdējai nāves stundai. KK77b
|
| optõb|stuņḑ *102 s õppetund ▫ mācību stunda |
| ǭ’rõnd|mȯļḑ *102 s pesuküna ▫ drēbju mulda |
| pīrgõd|buņț *102 s pirrukimp ▫ skalu bunte |
pi’v|kaņț *102 s peopesa ▫ delnas pamatne - Ta panāb kä’d je’ddõ ja vaņtlõb le’b pi’vkaņț alīz. Ta paneb käe ette ja vaatab peopesa alt läbi [~ läbi peokandi aluse] ▫ Viņš pieliek roku priekšā un raugās caur delnas pamatni. KK78
|
saņț 1 *102 s
(a) sant ▫ kroplis - sāņțõks īedõ sandiks jääda ▫ kļūt par kropli
(b) kerjus ▫ ubags - Saņț ke’i pallõs immõrkouți, ta sāņțiz. Sant käis paludes ringi, ta santis. ▫ Ubags staigāja lūgdams apkārt, viņš ubagoja. Mitikš saņț tijāld ä’b ūo. Ükski sant tühjalt ei käi [~ ole]. ▫ Neviens ubags nav tukšā. KK78b27; KK77 a
|
saņț 2 *102 adj sant ▫ slikts, nožēlojams - Ve’l sāņțim jelāmi vȯ’ļ vabānikādõn. Veel sandim elu oli vabadikel. ▫ Vēl nožēlojamāka dzīve bija vaļiniekiem.
|
| sigād|mȯļḑ *102 s seamold ▫ cūkas sile |
| stuņḑ *102 s tund ▫ stunda |
| suņḑ *102 s karistus, nuhtlus ▫ sods |
| toņț *102 s tont ▫ spoks, bubulis |
| tȭrõks|buņț *102 s tõrvasekimp ▫ darvainu skalu bunte |
| vȱlgõd|buņț *102 s õlepunt ▫ salmu kūlītis |
