Līvõkīel-ēstikīel-lețkīel sõnārōntõz

\*126 -- Līvõkīel-ēstikīel-lețkīel sõnārōntõz

bal *126 s ball ▫ balle

Nūoŗd lekštõ bal pǟl. Noored läksid ballile. ▫ Jaunie aizgāja uz balli.

bril *126 s sg prill, prillid ▫ brilles, brille > brillõd

Se bril ä’b nä’gț je’mmitõt. See prill ei näita enam. ▫ Šī brille vairs nerāda. _KK34I2

brillõd *126 s pl prillid ▫ brilles

dattõd *126 s pl andmed ▫ dati _L32:14.2

dillõd *126 s pl till, aedtill ▫ dilles (Anethum graveolens) _EIIIG

dril *126 s trell, trellpuur ▫ urbis ≈ driļ

driļ *126 s trell, trellpuur ▫ urbis ≈ dril

druk *126 s trükk ▫ druka _K85

fal *126 s vall (nöör purje heiskamiseks) ▫ falle (virve buras pacelšanai) (mar.)

fok|fal *126 s fokavall ▫ fokburas falle (mar.) _TL78b65

grip *126 s gripp ▫ gripa (med.) _EIIIc

grup *126 s rühm, grupp ▫ grupa

kär *126 s käru ▫ ķerra

kärrõd *126 s pl käru ▫ ķerra

kem *126 s kamm ▫ ķemme

kil 1 *126 s musträhn ▫ melnā dzilna (Dryocopus martius) _85.3≈ kiļ

kilo¦gram *126 s kilogramm ▫ kilograms

kim *126 num kümme ▫ desmit

klau|fal *126 s klauvall ▫ klauvfalle (mar.)

Klaufal pī’liz pīel jūs klink immõr. Klauvall seisis masti küljes pööra ümber. ▫ Klaufalle stāvēja pie masta ap šotvinču.

knap 1 *126 adj napp, väike ▫ mazs, knaps

Ǭ’rõnd at knappõd. Riided on väiksed. ▫ Drēbes ir mazas. Mi’n ǭ’rõnd at knappõks īenõd. Mu riided on väikseks jäänud. ▫ Manas drēbes ir palikušas par mazu. Knap võib vȱlda se, mis ä’b täud mi’n kä’ddõ. Napp võib olla see, mida minu kätte ei jätku. ▫ Knaps var būt tas, kas manas rokas nepiepilda. _{86a53; 86a52}

kom *126 s kavalus, riugas ▫ viltība _1Kr3.19

kõm *126 s riugas ▫ viltība

kum 2 *126 s tops (väike jooginõu) ▫ topsītis, bezosu trauciņš dzēršanai (etn.)

kūora|ļip *126 s kõrvanibu ▫ auss ļipiņa > kūora|ņäpā

lat *126 s latt (raha) ▫ lats

kakškimdõ lattõ kakskümmend latti ▫ divdesmit latu _J23

lem 1 *126 s soe, soojus ▫ siltums

lemmõz tūlda sooja tulla ▫ ienākt siltumā ₈₆₅
Sa said lemḑi, kui sa strǭḑizt. Sa said sooja, kui sa töötasid. ▫ Tu dabūji siltumu, kad tu strādāji. Ma lǟ’b pǟva kä’ddõ lemmõz. Ma lähen päikse kätte sooja. ▫ Es iešu saulē siltumā. Ma nǟrbiz pǟva kä’dsõ lemmõsõ. Ma minestasin päikse käes soojas. ▫ Es noģību saulē siltumā. Ma lǟ’b pǟva kä’dstõ lemmõstõ jarā, ku ä’b või kāndatõ. Ma lähen päikse käest soojast ära, kui ei või taluda. ▫ Es eju no saules siltuma projām, kad nevaru izturēt. Mingizt lemḑi ta sǟ’l ä’b sǭ. Mingit sooja ta seal ei saa. ▫ Nekādu siltumu viņš tur nedabūs. _{KK78b9; KK77b}

lem 2 *126 adj soe ▫ silts

lem āiga soe ilm ▫ silts laiks
Mi’nnõn ä’b ūo sīestõ lemḑi, ä’b ka kilmõ. Minul ei ole sellest sooja ega külma. ▫ Man no tā ne silts, ne auksts. Mǭilmõ ä’b või lemmõks peistõ. Maailma ei jõua soojaks kütta. ▫ Pasauli nevar sasildīt siltu. Sǭb lemḑi sīedõ. Saab sooja süüa. ▫ Dabūs siltu paēst. _KK77b

lōda|plat *126 s lauaplaat ▫ galda plātne _KK78a16

lu’m|mom *126 s lumememm ▫ sniega vīrs, sniega sieva

manšet *126 s mansett ▫ manšete

manšettõdõks bikšõd mansettidega püksid ▫ bikses ar manšetēm _PK86

mask|bal *126 s maskiball ▫ masku balle

mäm *126 s mamma, memm ▫ mamma, māmiņa

mil *126 s möll -i ▫ sile

Se u’m seļļi sīemnāiga ku sigā mil. See on selline söök nagu seasöök [~ sea möll]. ▫ Tas ir tāds ēdiens kā cūkēdiens [~ cūkas sile]. _KK78b41

milī|gram *126 s milligramm ▫ miligrams

nar *126 s alp, narr ▫ āksts

outō|bus *126 s autobuss ▫ autobuss

outōbussõd ī’timi bussiühendus ▫ autobusu satiksme _2L8

paralelogram *126 s rööpkülik ▫ paralelograms (mat.)

pīk|fal *126 s piikvall ▫ pīķfalle (mar.)

Pīkfal nustīz gaffõlt tutkām jūst, pī’liz pardõs toļ immõr. Piikvall tõstis kahvlipurje otsa juurest, seisis pardas tulli ümber. ▫ Pīķfalle cēla gafelburu pie gala, stāvēja uz borta ap dulli. _KA78b78

plek *126 s plekk ▫ traips, pleķis

ra’zzi plek rasvaplekk ▫ tauku traips _KKI23

plet *126 s nuut ▫ pletne _EIVb

plur *126 s lurr ▫ pļura

plus *126 s pluss ▫ pluss

pȭrand|dek *126 s põrandariie ▫ grīdsega _PK88.8

program *126 s programm ▫ programma

Mi’nnõn Vääri āndiz tikkiž ne programmõd. Mulle Vääri andis kõik need programmid. ▫ Man Vēri iedeva visas tās programmas. _152.2/15

spek *126 s pekk ▫ speķis

šal *126 s sall ▫ šalle

šok *126 s sokk (60 tükki) ▫ šoks (60 gabali) _L

Šoksõ u’m kūžkimdõ kabālt. Sokis on kuuskümmend tükki. ▫ Šokā ir sešdesmit gabalu. _84.1

šprot *126 s sprott ▫ šprote

Kūolka šprottõd Kūolka sprotid ▫ Kolkas šprotes _2L7

švam *126 s käsn ▫ sūklis

taț|mäm *126 s isaema ▫ tēta mamma, vecmāmiņa _79/13

tei|kem *126 s täikamm ▫ utu ķemme

tele¦gram *126 s telegramm ▫ telegramma

Mi’nnõn vȯļļi telegram. Mulle olevat telegramm. ▫ Man esot telegramma.

til|bil *126 s

(a) tilder, vihitaja ▫ tilbīte (Actitis hypoleucos)

(b) kiivitaja ▫ ķīvīte (Vanellus vanellus) ≈ tiļ|bil

tiļ|bil *126 s

(a) tilder, vihitaja ▫ tilbīte (Actitis hypoleucos)

Tiļbil – siedā vītõ lōlab. Vihitaja – sedaviisi laulab ▫ Tilbīte – tā dzied. _85/1

(b) kiivitaja ▫ ķīvīte (Vanellus vanellus) ≈ til|bil

tsem *126 s naagelpink ▫ naglusols (mar.) _TL78b65

van *126 s vann ▫ vanna

vanā|mäm *126 s vanamemm ▫ vecmāmiņa _79/13

zik *126 s sihik ▫ tēmeklis

zik|zak *126 s siksak, siksakjoon ▫ zigzaglīnija

Mustā|num *126+ Mustānum ▫ Melnsils (loc.)

Līvo kultūr sidām Universitas Tartuensis Latviešu valodas aģentūra