\*182 -- Līvõkīel-ēstikīel-lețkīel sõnārōntõz

a’ņgõz *182 s ahing ▫ žebērklis
  • A’ņgõz u’m kuolm- agā nēļaa’rlimi rōda, missõks siskāb ka’ļḑi. Ahing on kolme- või neljaharuline raud, millega torgatakse kalu. ▫ Žebērklis ir trīsžuburaina vai četržuburaina dzelzs, ar ko dur zivis.
aŗštõb|va’itmõz *182 s ravivahend ▫ ārstniecības līdzeklis
a’zmõz *182 s ase, koht, seisund ▫ vieta, stāvoklis > azūm (a)
ä’ggõz *182 s äke ▫ ecēšas
dālba|rūogõz *182 s pilliroog ▫ niedre (Phragmites australis) = rūogõz
dri’gmõz *182 s koera-pöörirohi ▫ driģene (Hyoscyamus niger) 85/4
dro’ugõz *182 s sõber ▫ draugs > sõbrā
ē’ḑmõz *182 s riie, rõivas ▫ apģērbs
glä’ndõz *182 s loru ▫ mūlāps, nejēga
  • Glä’ndõz u’m seļļi, võib kītõ pī’emdi; mittõ midāgõst ä’b või; ta midēgõst tī’eb, si’z sīestõ mitmidēgõst sǟ’l ä’b tu’l ulzõ. Loru on selline, võib öelda pehme; mitte midagi ei või; ta teeb midagi, siis sellest mitte midagi seal ei tule välja. ▫ Mūlāps ir tāds, var teikt mīksts; neko nevar; viņš kaut ko dara, tad no tā nekas nesanāk. 86b10
gro’udõz *182 s viljatera ▫ grauds > tierā
i’ggõz *182 s ike ▫ jūgs, iejūgs
  • ǟrga i’ggõz härjaike ▫ vērša iejūgs
  • Līvliztõn vȯ’ļ kāndamõst saksād i’ggõzt. Liivlastel tuli kanda saksa iket. ▫ Lībiešiem bija jānes vācu jūgs. Mä’d muinizt vȯ’ļtõ mȯiznikād i’ggõs. Meie esivanemad olid mõisnike ikkes. ▫ Mūsu senči bija muižnieku jūgā.
i’gmõd *182 s pl igemed ▫ smaganas EA3
je’ngõz *182 s kiud, heie ▫ šķiedra
  • linā|je’ngõz linakiud ▫ linšķiedra
kä’dsõz *182 s kätis ▫ aproce (apģērbam) = kätsāz
kild|ro’ugõz *182 s kilpnääre ▫ vairogdziedzeris (anat.)
ki’vgõz *182 s kihv ▫ ilknis
  • Õpkõn at ki’vgõd. Kuldil on kihvad. ▫ Kuilim ir ilkņi. 79.3
ku’igõz 1 *182 s koelõng ▫ audi
  • li’nnizt lūoimad, villizt ku’igõd linased lõimed, villased koelõngad ▫ linu velki, vilnas audi
la’ggõd *182 s lagi ▫ griesti
  • la’ggõz vaņtlõ lakke vaadata ▫ skatīties griestos KK78a37
linā|je’ngõz *182 s linakiud ▫ linšķiedra
ni’zzõz *182 s nisu ▫ kvieši (Triticum)
nõrkõn *182 adj nõrkenud ▫ novārdzis
  • Rištīng īeb nõrkõnõks, närbõnõks, īeb nȭrkaks. Inimene muutub nõrkenuks, närbunuks, jääb nõrgaks. ▫ Cilvēks kļūst novārdzis, sadudzis, kļūst vārgs. KK78b5
oksā|ä’ggõz *182 s karuäke ▫ zaru ecēšas, eglenes (etn.)
o’unõz *182 s ahven ▫ asaris (Perca fluviatilis)
  • O’unõz u’m jõvā kalā. Ahven on hea kala. ▫ Asaris ir laba zivs. Pētõrjǭras u’m o’unidi. Pētõrjǭra järves on ahvenaid. ▫ Pēterezerā ir asari.
pǟ|a’zmõz *182 s peaase ▫ pagalvis 151.1/18
pǟ|la’ggõd *182 s pl pealagi ▫ galvvidus = pǟ|pēļi
pu’rmõz *182 s purihammas ▫ dzeroklis = pȯsk|āmbaz, sīedõb|āmbaz
  • Vȯ’ļ pa’nmõst e’ḑḑizt sūormõd pu’rmõd pǟlõ. Tuli panna nimetissõrmed purihammaste peale. ▫ Bija jāliek rādītājpirksti uz dzerokļiem. 152.1/4
razā|ro’ugõz *182 s rasunääre ▫ tauku dziedzeris (anat.)
rie’ggõz *182 s regi ▫ kamanas, ragavas
ri’ggõz *182 s rukis ▫ rudzi (Secale cereale)
ro’ugõz *182 s nääre, rahu ▫ dziedzeris
sä’dgõz *182 s säde ▫ dzirkstele
si’ḑmõz *182 s side, seos ▫ saite, saikne = siḑīm (a)
  • viššõd si’ḑmõd ro’vvõks tugevad sidemed rahvaga ▫ stipra saikne ar tautu L7.2
sti’ggõz *182 s metsasiht ▫ stiga
sū|la’ggõd *182 s pl kurgulagi, suulagi ▫ aukslējas (anat.)
suo’rkõz *182 s rott ▫ žurka (Rattus) ≈ svȯ’rkõz
svȯ’rkõz *182 s rott ▫ žurka (Rattus) ≈ suo’rkõz
  • svȯ’rkõ āina rotimürk ▫ žurku inde; svȯ’rkõ lamātõks rotilõks ▫ žurku slazds
  • Ok sa svȯ’rkõz! Oh sa rott! ▫ Ak tu žurka! Svȯ’rkõd sīebõd ja rikkõbõd a’mmõ, mis set sǭbõd kä’ddõ. Rotid söövad ja rikuvad kõik, mis ainult kätte saavad. ▫ Žurkas ēd un sabojā visu, ko tikai dabū.
tam|tõ’rmõz *182 s tammetõru ▫ ozolzīle EIIIg
tǭla|ni’zzõz *182 s talinisu ▫ ziemas kvieši
tǭla|ri’ggõz *182 s talirukis ▫ ziemas rudzi
tõ’rmõz *182 s tõru ▫ ozolzīle
tõ’udõd *182 s pl salv -e ▫ apcirknis
tõ’udõz *182 s kaevurake ▫ akas grodi
transport|va’idmõz *182 s transpordivahend ▫ transportlīdzeklis 2L13
tšo’unõz *182 s nugis ▫ cauna (Martes)
ūož|ri’ggõz *182 s suvirukis ▫ vasaras rudzi EIIIg
vǟ’rgõ|i’ggõz *182 s orjapõli ▫ verdzība

 

 

• Esilehele • Uz galveno lapu •


LIV  ET  LV  Kogu tekst / Viss teksts

 

 

 

Līvo kultūr sidām       Universitas Tartuensis     Latviešu valodas aģentūra