rišt -- Līvõkīel-ēstikīel-lețkīel sõnārōntõz

rišt *62 s

(a) rist, ristimärk ▫ krusts
  • rištõ je’ddõ ra’bbõ (~ eitõ) risti ette lüüa ▫ pārmest krustu
  • U’m pa’nmõst rišt je’ddõ. Tuleb teha rist ette. ▫ Jāpārmet krusts. KK77 a
(b) rist, vaev ▫ krusts, grūtības KK77 a
  • Jelāmi set u’m rišt rištīngõn. Elu on ainult rist inimesele. ▫ Dzīve ir tikai krusts cilvēkam. Se jelāmiz rišt pīkstõb rištīngtõ. See elamise rist rõhub inimest. ▫ Tas dzīves krusts nospiež cilvēku. KK77b
(c) risti (kaardimast) ▫ kreicis
  • rišt kǭrtõd mängs risti kaardimängus ▫ kreicis kāršu spēlē
rišt|ä’bbiz adv

(a) põigiti, ristamisi, risti ▫ šķērsām, krusteniski
  • Pū u’m sa’ddõn rištä’bbiz i’ļ riek. Puu on kukkunud risti üle tee. ▫ Koks ir pārkritis šķērsām pāri ceļam.
(b) ristis ▫ krustām
  • Si’z attõ sūormõd rištä’bbiz, ku jumālt pǭlab. Siis on sõrmed ristis, kui jumalat palutakse. ▫ Tad pirksti ir krustām, kad dievu lūdz. KK78a38
rišt|izā *25 s ristiisa ▫ krusttēvs
rišt|jemā *39 s ristiema ▫ krustmāte
rišt|lū *12 s ristluu ▫ krustu kauls (anat.)
rišt|lūd *12 s pl ristluud ▫ krusti (anat.)
  • Rištlūd pȯ’ddõbõd. Ristluud valutavad. ▫ Krusti sāp.
rišt|na’ggõl *236 s nelk (nelgipuu kuivatatud õienupp) ▫ krustnagliņa EIIIg
rišt|pǟva *24 s ristipäev, taevaminemispüha ▫ Krusta pacelšanas diena, Debesbraukšanas diena
  • sūr rištpǟva suur ristipäev ▫ lielā Krusta pacelšanas diena
  • Kim päuvõ je’dmõl sušpivḑi u’m rištpǟva. Kümme päeva enne suvisteid on ristipäev. ▫ Desmit dienas pirms Vasarsvētkiem ir Krusta pacelšanas diena.
rišt|pū *12 s ristpuu, põikpuu ▫ šķērskoks, šķērsbaļķis ≈ rišti|pū
rišt|suodā *39 s ristisõda ▫ krusta karš
  • Saksād pidīzt līvlizt vastõ rištsuo’ddõ. Sakslased pidasid liivlaste vastu ristisõda. ▫ Vācieši sarīkoja pret lībiešiem krusta karu.
rišt|suoļm *94 s kalurisõlm ▫ jūrnieku mezgls (mar.) = kalā|mī’e|suoļm
rišt|usk *77 s ristiusk ▫ kristīgā ticība, kristietība
rišt|uskli *199 adj ristiusuline, kristlane ▫ kristietis

 

 

EsileheleUz galveno lapu


LIV  ET  LV  Kogu tekst / Viss teksts

 

 

 


Līvo kultūr sidām       Universitas Tartuensis     Latviešu valodas aģentūra